اهمیت سنباده در صنایع امروزی

وقتی از ساینده ها و سنباده ها صحبت می کنیم، اولین چیزی که به ذهن خطور می کند جنسی است که برای پرداخت و صیقلی سطوح مختلف به کار می رود. خیلی اوقات از کلمه “سنباده” و یا به صورت محاوره ای “سمباده” به جای ساینده استفاده می شود. اما در واقع سمباده‌ها زیرشاخه ای از ساینده ها محسوب می‌شوند. البته تعریف سنباده صرفا به عنوان ابزار پرداخت و صیغلی کافی نیست. شاید شکل سنباده ها از دیروز تا امروز دستخوش تغییرات شده باشد اما کارایی آن ها نه. در این مطلب در خصوص اهمیت سنباده در صنایع امروزی و نقش ساینده ها در پیشرفت صنایع بشری صحبت خواهیم کرد.

سنباده چیست؟

سنباده ماده ای معدنی است که به صورت طبیعی و مصنوعی یا صنعتی موجود می باشد. سنباده‌های صنعتی به صورت ورقه‌ای از جنس کاغذ یا مقوا یا پارچه تولید می شوند. برای ساخت سنباده از مواد سخت طبیعی مانند ماسه، لعل، شیشه، سنگ چخماق و… و همچنین مواد مصنوعی از جمله اکسید آلومینیوم، الماس، کاربید سیلیسیوم و… استفاده می شود.

در واقع این عناصر طبیعی و مصنوعی مواد اولیه ساخت ساینده ها هستند. این دانه های سخت ساینده به وسیله چسب مخصوص یا همان رزین بر روی سطح کاغذ یا پارچه سوار می‌شوند. متداول‌ترین انواع سنباده اکسید آلومینیم، سیلیکون کاربید، زیرکونیا و سرامیک هستند. وقتی از اکسید آلومینوم و سیلیکون کاربید صحبت می شود عنوان “ساینده” متداول تر است.

با انواع سنباده ها و کاربرد آن ها بیشتر آشنا شوید

تاریخچه سنباده از زمان انسان نخستین

تاریخچه استفاده از سنباده به انسان های اولیه برمی گردد؛ زمانی که انسان های اولیه با کشیدن یک سنگ سخت روی سنگی دیگر سعی در ساختن اسلحه و ابزار داشتند. با گسترش شهرنشینی نیازهای جدید شکل گرفت. بشری که با هنر آشنا شده بود از ساینده‌ها در ساخت و تراش سنگ های زینتی استفاده می کرد. در کتاب عهد عتیق از سنگی به نام شامیر یاد شده که به احتمال زیاد همان سنگ سنباده است؛ یک ساینده طبیعی که هنوز هم مورد استفاده است. در نقاشی های مصریان باستان ساینده هایی به تصویر کشیده شده که برای پرداخت جواهرات و ظروف به کار می‌رفته‌اند.

کاغذ سمباده انسان های اولیه متشکل از ماسه و تکه های انعطاف پذیر چرم بوده است. بعدها صنعت‌گران سعی کردند ذرات ساینده را با چسب های خام روی پشت بندهای منعطف نصب کنند. بدین گونه دوران جدیدی در ساخت و استفاده از ابزار صنعتی آغاز شد.

اسنادی از کشور چین، مربوط به قرن سیزدهم، استفاده از صمغ طبیعی برای تثبیت تکه های صدف دریایی و ماسه روی پوست حیوانات را نشان می دهد. این اسناد اولین سندهای مکتوب یافت شده از ساخت سنباده محسوب می شوند. در جزایری در اقیانوس هند و نزدیکی آفریقا شواهدی مبنی بر ساخت سنباده با گوشت کوسه ها و فلس های سخت فسیل ها یافت شد. در قرن پانزدهم، سوئیسی ها شروع به پوشش‌دار کردن پشت بندهای کاغذی با خرده های شیشه کردند.

سنباده بعد از انقلاب صنعتی

در ابتدا ساینده های ماسه ای و شیشه ای تیزی و برندگی لازم را نداشتند. تا قرن نوزدهم، محصولاتی مثل سنگ سنباده که به شکل “سنباده دیسکی” مورد استفاده قرار می گرفتند دیگر پاسخگوی نیازهای صنایع در حال پیشرفت آن زمان نبودند. در سال 1873، اسون پالسون (Sven Palson)، با ترکیب خاک رس و سنگ سنباده و حرارت دادن آن در کوره های کوزه گری نسل جدیدی از دیسک سنباده را متولد کرد.

درست پیش از آغاز قرن بیستم، زمانی که ساینده های طبیعی مثل سنگ سنباده (emery)، کوروندوم (corundum)، و نارسنگ (garnet) از ملزومات صنعت آن دوره عقب مانده بودند مخترع امریکایی، ادوارد جی. اچسون، روش ساخت سیلیکون کاربید در کوره های الکتریکی را ابداع کرد. از سوی دیگر، دانشمندان کمپانی امپر، الومین (alumina) یا همان اکسید آلومینیوم را توسعه دادند. در سال 1955 شرکت جنرال الکتریک موفق به ساخت الماس مصنوعی شد.

همانند سایر ساینده های ساخت دست بشر، الماس مصنوعی نیز برتری خود را نسبت به ساینده های طبیعی که از سال 1930 در ساخت دیسک سنباده ها به کار می رفت، در موارد متعدد اثبات کرد. در سال 2017، طی آزمایشاتی که در دانشگاه هاروارد انجام شد نوعی هیدروژن فلزی ساخته شد. این ماده جدید 3 برابر سخت تر از الماس طبیعی است. این موضوع می تواند تحولی عظیم در ساخت ساینده ها و در نتیجه صنایع وابسته به آن ایجاد کند.

اهمیت سنباده در صنایع امروزی

ایجاد سطوح صاف و صیقلی با ابعادی دقیق که نیاز ما را برآورده می‌کند، آن هم به راحت‌ترین و سریع‌ترین شکل ممکن؛ به همین دلیل ساینده‌ها در زمره ابزار صنعتی پرکاربرد قرار گرفتند. دیسک سنباده‌های با سرعت بالاتر، ماشین‌های سنباده زنی قوی‌تر و ساینده‌های پیشرفته‌تر پیوسته نقش خود را در صنایع بیشتر و بیشتر می‌کنند.

کاربرد ساینده‌ها بسیار وسیع است اما به طور خلاصه می‌توان گفت برای ساییدن، پرداخت و صیقلی کردن و در صورت لزوم خشن کاری سطوح مختلف به کار می‌روند. با پیدایش مواد جدید، ساخت سمباده از سنگ‌ها و موادی که روزی ماده اولیه ساخت سنباده محسوب می‌شدند کم تر می‌شود. به عنوان نمونه، شیشه و سنگ چخماق کاربرد گذشته خود در ساخت سنباده را از دست داده‌اند.

با مرور تاریخچه سنباده متوجه می‌شویم که اهمیت سنباده در صنایع امروزی و پیشرفت و تحول آن روز به روز بیشتر می‌شود. انسان‌های اولیه، با استفاده از ساینده‌ ها دست به ساخت سلاح زدند. این امر برای تداوم نسل بشر در آن زمان لازم بود. با بهبود شرایط زندگی، نسل های بعدی در زمینه پیشرفت های صنعتی از ساینده ها کمک گرفتند. ساینده ها بسیار مهم هستند چرا که تمامی صنایع به آن وابسته هستند. بدون استفاده از ساینده‌ها، قادر به جلا و پرداخت اسباب و لوازم زیبا و خوش طرح یا ساخت اتوموبیل ها و ساختمان های مجلل و پیشرفته امروزی نبودیم.

لطفا سوالات و نظرات خود را با ما در فروشگاه رنگ و ابزار زبرنگ در میان بگذارید.