تقریبا بیش از نیمی از وسایل اطراف ما از چوب ساخته شده است. در و پنجره ها، تخت خواب، مبلمان، میز غذاخوری، کفپوش ها، بوفه و ویترین و کلی اسباب و وسایل دیگر. شاید ترمیم و نوسازی وسایل چوبی وقت گیر و هزینه بر باشند، اما برای کسانی که می‌خواهند خودشان این کار را انجام دهند، تنها چیزی که لازم دارند آشنایی با نحوه استفاده از بتونه چوب است. برای برطرف کردن خطوط و خراش های روی چوب ، پر کردن سوراخ ها، تکه های کنده شده چوب و هر نقص دیگری از بتونه چوب استفاده کنید. وقتی یاد بگیرید از بتونه چوب استفاده کنید، متوجه می شوید کارهای زیادی برای انجام دادن در خانه و محل کار دارید!
اصولا از بتونه برای پر کردن منافذ و ترک های سطح استفاده می شود. در مورد چوب، بتونه باعث می شود رنگ به لایه های چوب نفوذ نکند در نتیجه عمر چوب بیشتر می شود. در ضمن قبل از رنگ آمیزی چوب، سطح آن باید صاف و هموار شود تا نتیجه مطلوب حاصل شود. البته این نکته را در نظر داشته باشید که استفاده از بتونه برای تعمیر و نوسازی سطوح چوبی مناسب است و در مواردی که نیاز به تعویض بخش معیوب باشد باید کار را به کاردان بسپارید.
انواع بتونه چوب
از چه نوع بتونه چوبی باید استفاده کنید؟ جواب این سوال اساسا به نوع کار شما و جنس و رنگ چوب بستگی دارد. بتونه های متنوعی در بازار موجود هستند که هر کدام ممکن است بنابر فرمولاسیون خاص و متفاوتی تولید شوند. به طور کلی می‌توان بتونه‌چوب را به 3 دسته تقسیم بندی کرد:
بتونه چوب قابل رنگ که همان طور که از نام آن پیداست، این امکان را به شما می دهد تا پس از اعمال بتوانید بلافاصله قسمت بتونه شده را همرنگ و همشکل کل قطعه رنگ بزنید. بتونه چوب های فوری نیز موجود هستند که رنگ بندی های متنوعی دارند و می توانید بنابر نیاز و رنگ سطح موردنظر از آنها استفاده کنید.
بتونه چوب پایه آب که قابل رنگ است. با این تفاوت که برای مصارف داخلی، مثل بتونه کردن چوب میز، کابینت، کفپوش و دیوارپوش چوبی مناسب است.
بتونه چوب پایه حلال که برای مصارف سنگین تر و خارجی مثل ترمیم آلاچیق و وسایل چوبی که در فضای باز استفاده می شوند کاربرد دارد.
مقایسه انواع بتونه ها
بتونه ها از هر نوعی که باشند اساسا برای پر کردن سوراخ ها و ترک ها استفاده می شوند. با این حال تفاوت های جزئی نیز با هم دارند.
بتونه چوب پایه آب عموما از سلولز، الیاف چوب و یا گچ تشکیل می شوند. از آنجایی که ترکیبات آلی فرار (VOCs) کمتری ساطع می کنند یا اصلا ساطع نمی کنند، بوی کمتری دارند. برخی از بتونه های چوب پایه آب کارایی وسیع تری نسبت به همتای پایه حلال خود دارند چرا که به راحتی با آب رقیق می شوند و برای پروژه هایی که به بتونه رقیق نیاز باشد کاربرد دارند. بتونه چوب پایه آب معمولا ظرف مدت 15 دقیقه خشک می شود و برای تمیز کردن آن فقط به آب و کف نیاز است.
بتونه چوب پایه حلال اصولا از وینیل یا اپوکسی ساخته می شوند. این نوع بتونه ها ترکیبات آلی فرار (VOCs) بیشتری دارند در نتیجه بوی قوی تری هم ساطع می کنند. برای رقیق کردن این بتونه ها از رقیق کننده هایی مثل تینر استفاده می شود. زمان خشک شدن آن حدود یک ساعت است و برای تمیز کردن آن از استون و تربانتین استفاده می شود. بتونه چوب پایه حلال نسبت به همتای پایه آب خود در برابر رطوبت، آب خوردگی، گرما و سرمای شدید و پوسیدگی مقاوم تر و در نتیجه گران تر است. به دلیل خصوصیات این نوع بتونه، برای طراحی دکوراسیون خارجی و وسایل چوبی که در فضای باز استفاده می شوند مناسب تر است.
برای انتخاب بهترین بتونه چوب چه مواردی را در نظر بگیریم
کارایی
موارد استفاده بتونه معمولا روی قوطی یا بسته بندی آن درج شده است. بعضی بتونه ها مخصوص پر کردن سوراخ ها و زدگی‌های روی چوب هستند. برخی دیگر نیز برای چوب های دانه باز، مثل چوب بلوط و نارون، فرمول بندی شده اند تا منافذی را که با چشم غیرمسلح نیز دیده می‌شوند پر کنند و بافت خشن و ناهموار چوب را صاف و یکنواخت کنند. بتونه های پایه آب، همان طور که ذکر شد کارایی وسیع تری دارند و می توانند هم منافذ چوب و هم سوراخ ها و خوردگی ها را پر کنند.
غلظت و استحکام
بتونه‌های چوب هم به صورت غلیظ مثل خمیر و هم رقیق مثل ژله در بازار یافت می شوند. بتونه های غلیظ اصولا برای پر کردن سوراخ ها و خوردگی ها، و بتونه های رقیق برای پر کردن منافذ چوب های دانه باز استفاده می شوند. بتونه های غلیظ از ذرات درشتی تشکیل شده اند که به خوبی منافذ چوب های دانه باز را پر نمی کنند و بتونه های رقیق قدرت و حجم لازم برای پر کردن سوراخ ها و خوردگی ها را ندارند.
در صورت نیاز، می توان بتونه های غلیظ را با آب رقیق کرد اما باز هم برای پر کردن منافذ مناسب است. اگر روی بسته بندی محصول درباره غلظت آن چیزی پیدا نکردید، دنبال سرنخی مثل “مناسب پر کردن منافذ” (یعنی بتونه رقیق)، یا “مناسب پر کردن سوراخ” (یعنی بتونه غلیظ) بگردید.
رنگ بتونه
بتونه‌های چوب بیشتر به رنگ سفید یا فام های نزدیک به رنگ چوب یافت می شوند. اگر قصد رنگ کردن قطعه چوبی را ندارید، دنبال بتونه ای بگردید که با رنگ قطعه شما همخوانی داشته باشد. اگر می خواهید روی بتونه و قطعه چوبی را رنگ بزنید، بتونه های قابل رنگ را انتخاب کنید. دقت کنید که این بتونه ها نیز به صورت سفید و رنگی موجود هستند و باید بتونه شما فامی روشن تر از رنگ موردنظر که می خواهید روی کار اعمال کنید داشته باشد. به طور کلی بتونه چوب سفید مناسب تر است و کارایی بیشتری دارد.
محیط استفاده
معمولا روی بسته بندی بتونه ها “برای مصارف داخلی / خارجی” بودن آن درج شده است. بتونه هایی که برای فقط مصرف داخلی فرمول بندی شده اند را می توانید با خیال راحت برای وسایلی که داخل فضای بسته قرار می گیرند، مثل میز عسلی، استفاده کنید. اما اگر روی وسایلی مثل صندلی ایوان اعمال کنید که در فضای باز قرار دارند، احتمالا در معرض سرما یا گرمای زیاد قبل از خشک شدن یخ می زند یا سفت می شود، یا بعد از خشک شدن و به مرور زمان ترک یا چین و چروک می خورد.
بتونه هایی که برای مصارف داخلی و خارجی فرمول بندی شده اند را می توانید با خیال راحت برای وسایل داخلی و خارجی استفاده کنید چرا که در برابر حرارت و سرما مقاوم هستند و در حین استفاده سفت نمی شوند و بعد از خشک شدن نیز چروک یا ترک نمی‌خورند. بتونه های پایه آب کارایی بیشتری دارند چرا که برای استفاده در محیط بیرونی مقاومت کافی را دارند. به علاوه حین اجرا بوی بدی ساطع نمی کنند.
بتونه های پایه حلال نیز برای هر دو محیط مناسب هستند، با این حال بهتر است برای محیط بیرونی و پروژه های سنگین استفاده شوند. این بتونه ها مقاومت بسیار بالایی در برابر شرایط آب و هوایی دارند و گازی که از آنها ساطع می شود در هوای بیرون به سرعت پخش شده و از بین می رود.
اندازه و بسته بندی
بتونه چوب در اشکال قوطی 1 کیلویی، دبه 7 تا 10 کیلویی، حلب 20 کیلویی و تیوب های کوچک نیم لیتری بسته بندی می‌شوند. با توجه به حجم کار و میزان نیاز به بتونه، اندازه مناسب را خریداری کنید.
جمع بندی
در این مطلب با کاربرد بتونه‌های چوب و انواع آن آشنا شدیم. دیدیم که برای نوسازی وسایل چوبی و با توجه به خصوصیات بتونه چطور می توانیم انتخاب درست تری داشته باشیم. وسایل چوبی در اطراف ما زیاد دیده می شوند. دکوراسیون چوبی نیز بسیار زیبا و خوشایند است. نحوه استفاده از بتونه چوب ساده است و همیشه به کار می آید.
منبع: سایت بابویلا